Bài tiến lên, trò chơi dân gian xuất hiện từ lâu trong đời sống giải trí của người Việt Nam, là một trong những trò chơi bài được ưa chuộng và phổ biến nhất từ bao đời nay. Hiện tại mặc dù xuất hiện rất nhiều trò chơi hiện đại, nhưng đánh bài tiến lên vẫn giữ được sức hút nhờ luật chơi đơn giản nhưng đầy tính ganh đua và chiến thuật. Bài tiến lên dùng bộ bài tây 52 lá, với số lượng người chơi lý tưởng từ 2-4 người. Cùng khám phá chi tiết cách chơi để “hô mưa gọi gió” trên bàn tiến lên nhé!
Luật chơi bài tiến lên cơ bản
Để trở thành cao thủ tiến lên, trước hết chúng ta phải nắm vững những luật cơ bản sau:
Cách chia bài
Trong một ván tiến lên, mỗi người chơi sẽ được chia 13 lá bài.
Người đi đầu tiên sẽ được xác định tùy vào luật chơi của mỗi vùng miền, trong đa số các trường hợp, người cầm 3 bích sẽ là người được đi trước. Trong tiến lên miền nam, sau ván đầu tiên thì người thắng sẽ là người được lựa chọn đi trước, điều này cũng áp dụng tại mội số nơi với tiến lên miền bắc.
Thứ tự các lá bài, các chất
Giá trị tăng dần: 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, J, Q, K, A, 2 (Heo).
Thứ tự chất: Bích ♠ < Chuồn ♣ < Rô ♦ < Cơ ♥. Ví dụ: 9 ♠ sẽ nhỏ hơn 9♣.
- Ngoại lệ: Heo (2) là lá bài lớn nhất và có thể chặt được bất kỳ lá nào khác, ví dụ bạn đánh A Rô ♦ nhưng đối phương vẫn có thể đánh 2 Bích ♠. Tuy nhiên một số nơi khi chơi tiến lên miền bắc họ không áp dụng chiến thuật này, có nghĩ là bạn phải làm theo nguyên tắc chất nào sẽ bắt chất đó.
Các thuật ngữ trong bài tiến lên (rác, đôi, sám cô (ba lá), tứ quý, chặt, thối…)
Để hiểu các thuật ngữ khi chơi bài tiến lên dù là bài tiến lên nào bạn cũng có thể làm quen một cách dễ dàng và là chìa khóa để giao tiếp và hiểu nhau hiệu quả hơn trên bàn tiến lên
Rác: Lá bài lẻ, không thuộc bộ nào.
Đôi: Hai lá bài cùng giá trị (ví dụ: đôi 8).
Sám cô (Sáp): Ba lá bài cùng giá trị (ví dụ: Sám 10 ).
Tứ quý: Bốn lá bài cùng giá trị (ví dụ: Tứ quý 7).
Đôi thông: 3 đôi liên tiếp trở lên (ví dụ: 3♠3♥-4♠4♥-5♠5♥).
Sảnh: Dãy các lá bài liên tiếp, cùng chất (ví dụ: sảnh 4♥5♥6♥7♥).
Chặt: Đánh ra lá bài hoặc bộ bài có giá trị lớn hơn để chặn bài của đối phương. Ví dụ: Chặt đôi 9 bằng đôi J.
Thối: Khi hết ván mà người chơi vẫn còn những lá bài đặc biệt trên tay (như 3 Bích, 2, Tứ quý…) sẽ bị tính là “thối”.
Tới Trắng: Trong bài tiến lên miền nam, khi bạn có 6 đôi, hoặc có tứ quý 3 trong ván đầu tiên, tứ quý 2, hoặc sảnh từ 3 đến A hoặc các lá bài màu đỏ hết hoặc đen hết sẽ được tới trắng. Trong trường hợp này người tới trắng là người chiến thắng với mức thưởng cao hơn bình thường tùy vào quy định chơi
Cóng: Chết cóng là khi đối thủ đánh hết bài mà trong tay bạn vẫn còn nguyên 12 lá bài chưa đánh, trong trường hợp này thường thì người thua sẽ thua nhiều hơn bình thường và còn phải tính cả là 2 hoặc tứ quý để đền tiền hoặc phần thưởng cho người chiến thắng
Cách chơi bài tiến lên miền Nam
Mục tiêu khi chơi
- Trong bài tiến lên miền Nam, người nào đánh hết bài đầu tiên sẽ là người chiến thắng (về nhất).
- Các người chơi còn lại sẽ xếp hạng theo thứ tự đánh hết bài của mình (về nhì, ba, bét).
- Trong một số nền tảng chơi game online, người chơi chiến thắng sẽ về nhất và tất cả người chơi còn lại đều thua
Luật đánh và cách tính điểm
Người đi đầu tiên: Sở hữu lá 3 ♠ (3 Bích) bạn bắt buộc phải đánh là 3 bích trước hoặc bạn có thể kết hợp là 3 bích với đôi, sảnh, ba lá, hay bất cứ kết hợp nào có lá 3 bích để đánh. Trong một số trường hợp nếu bạn có tứ quý 3 trong ván đầu tiên thì sẽ được tính là tới trắng.
Các lượt tiếp theo: Người chơi phải đánh các lá bài lớn hơn dựa vào là bài hoặc những là bài đầu tiên được đánh ra. Ví dụ đánh 3 các bạn phải đánh 4 hoặc đôi 3 các bạn phải đánh đôi 4, hoặc bất cứ đôi nào lớn hơn, nếu không có bài theo thì bỏ lượt đế người kế tiêp bạn bắt
- Ví dụ: Nếu người trước đánh 9♥, bạn có thể đánh 10♥, hoặc J♥, hoặc một bộ bài cao hơn như đôi J.
Chặt heo: Heo (2) có thể chặt bất kỳ lá bài nào khác và cũng là lá bài lớn nhất trong khi chơi tiến lên, nhưng khi bạn có tứ quý bạn có thể chặt được heo. Hoặc trong tiến lên miền nam, bạn có thể chặt heo bằng 3 đôi thông hoặc 4 đôi thông.
Những trường hợp đặc biệt, cách tính tiền (ví dụ: thối 3 bích, thối tứ quý, tứ quý chặt heo…)
Thối 3 bích: Nếu hết ván mà vẫn còn 3 ♠ (3 Bích), người chơi bị “thối” và phải đền cược cho cả làng (trường hợp này không áp dụng trong tất cả các loại trò chơi tiến lên)
Thối tứ quý: Khi còn tứ quý trên tay mà hết ván, tính là “thối” và đền cược.
Thối 2: Trường hợp sở hữu một lúc bốn con 2 (tứ quý 2) sẽ bị xử “thối” và đền cược. Hoặc khi đối thủ hết bài bạn vẫn còn bất cứ lá 2 nào trên bài sẽ bị tính thôi và phải đền tiền. Có nhiều luật chơi số cược phải đền dựa vào chất của còn heo (2).
Tứ quý chặt heo: Tứ quý có quyền chặt được heo (2).
Ba đôi thông hoặc bốn đôi thông: Bạn có quyền được chặt heo trong khi bạn có những kết hơn của những lá bài này
Chặt chồng: Trường hợp một người chơi bị “chặt” liên tiếp nhiều lần, không được ra bài nào sẽ bị tính là “chặt chồng”. Thường thì người bị chồng cuối sẽ bị đền cược theo hệ số tổng của các loại đền cược, nhưng một số nơi họ chia ra ai bị chặt gì thì đền nấy.
Cách tính tiền chung:
Mỗi người thua cuộc phải trả cho người về nhất một số tiền cược quy định trước. Mức cược có thể tính theo điểm lá bài còn lại, hoặc theo hình thức thối. Bạn nên tìm hiểu kỹ luật của từng nơi sẽ tính tiền khác nhau nên tìm hiểu trước khi chơi là cực kỳ quan trọng
Cách chơi bài tiến lên miền Bắc
Mục tiêu khi chơi
Cũng như miền Nam, trong Tiến Lên miền Bắc, mục tiêu của người chơi là đánh hết toàn bộ bài trên tay đầu tiên để giành chiến thắng. Thứ tự về nhì, ba, bét cũng được xác định tương tự.
Luật đánh và cách tính điểm
Người đi đầu tiên: Người sở hữu 3♠ (3 Bích). Vòng đầu tiên chỉ được đánh 3♠ hoặc các bộ có chứa 3♠.
Các lượt tiếp theo: Người chơi phải đánh lá bài hoặc bộ bài cao hơn, cùng chất với bài/bộ đánh ra trước đó. Nếu không có bài hợp lệ, người chơi được phép bỏ lượt.
- Ví dụ: Nếu người trước đánh đôi 7 bích, bạn có thể đánh đôi 9 bích để chặt, chú ý bạn cần đánh đồng chất. Đôi của bạn phải cùng màu đỏ hoặc màu đen thì với hợp lệ
Chặt heo: Bạn có thể dùng heo của mình để bắt tất cả những lá nào cùng chất.
Luật chặt đặc biệt: Trong Tiến Lên miền Bắc, tứ quý có thể chặt tứ quý nhỏ hơn hoặc các bộ bài khác.
Những trường hợp đặc biệt, cách tính tiền (ví dụ: thối 2, tứ quý chặt tứ quý…)
Thối 2: Nếu hết ván mà người chơi vẫn còn heo (2) trên tay thì sẽ bị tính là “thối”.
Tứ quý chặt tứ quý: Không giống miền Nam, Tiến Lên miền Bắc cho phép tứ quý chặt tứ quý nhỏ hơn.
Cóng: Trường hợp tất cả người chơi khác đều bỏ lượt, người nắm giữ lượt cuối mà không đánh được bài sẽ bị “cóng” và đền cược.
Cách tính tiền chung
Trong Tiến Lên miền Bắc, mức phạt khi “thối”, “cóng” và thua cược được thỏa thuận từ trước, thường tính theo các tình huống cụ thể.
Sự khác biệt giữa tiến lên miền Nam & miền Bắc
Mặc dù cùng là bài Tiến Lên, phiên bản miền Nam và miền Bắc có những nét khác biệt đáng chú ý. Thấu hiểu chúng sẽ giúp bạn “chinh chiến” hiệu quả ở cả hai miền!
| Đặc điểm | Tiến Lên miền Nam | Tiến Lên miền Bắc |
| Người đi đầu tiên | Bất kỳ ai hoặc người có 3 ♠ | Chỉ có người sở hữu 3 ♠ |
| Thối 2 | Có | Có |
| Thối tứ quý | Có | Không |
| Tứ quý chặt 2 | Có | Có |
| Tứ quý chặt tứ quý | Không | Có |
| Cóng | Có (trong một số trường hợp) | Có |
Điểm khác biệt chính
- Luật về 3 Bích: Miền Bắc có luật chặt vòng chặt rất đặc trưng khi bắt buộc ra bài liên quan đến 3 ♠ ở lượt đầu tiên.
- Thối và tính tiền: Miền Nam có thêm các trường hợp thối như thối tứ quý và tứ quý 2.
- Tứ quý chặt bài: Tứ quý chặt tứ quý trong Tiến Lên miền Bắc tạo ra những tình huống “lật kèo” bất ngờ.
- Các kết hợp: Trong tiến lên miền nam các kết hợp sẽ đơn giản và dễ chơi hơn tiến lên miền bắc
Mẹo và chiến thuật các chơi bài tiến lên
- Nhớ bài: Luyện trí nhớ là chìa khóa để theo dõi bài đã được đánh ra và dự đoán bài của đối thủ.
- Sắp xếp bài: Sắp xếp bài theo chất, giá trị để dễ dàng lựa chọn khi cần thiết.
- Quan sát đối thủ: Chú ý cách ra bài của đối thủ để phán đoán chiến thuật và bộ bài họ đang sở hữu.
- Giữ bình tĩnh: Giữ vững tâm lý, không nên nóng vội hay lộ bài khi bị tấn công.
- Để ý là bài cuối: Để ý lá bài cuối cùng của đối thủ hoặc những là bài cuối cùng để giúp mình có được lợi thế khi đánh
Chiến thuật nâng cao (cách tính toán nước đi, “đọc vị” đối thủ,…)
- Đếm bài: Theo dõi số lượng từng lá bài đã ra để dự đoán những lá bài còn lại.
- Tính toán nước đi: Phân tích tình huống, lựa chọn thời điểm ra bài hợp lý để chặt bài đối thủ hoặc an toàn về nhì.
- “Đọc vị” đối thủ: Dựa vào cách ra bài, nét mặt và ngôn ngữ cơ thể để đoán bài và chiến thuật của họ.
- Sử dụng chiến thuật tâm lý: Ẩn bài, giả vờ thối, đánh lạc hướng đối thủ để giành lợi thế.
Các mẹo phòng thủ khi bị đối thủ tấn công
- Chặt bài kịp thời: Nhanh chóng chặt bài đối thủ, đặc biệt là những bộ bài có giá trị cao.
- Giữ bài rác: Giữ một vài lá bài rác để “bịt” khi cần thiết.
- Thay đổi chiến thuật: Nếu bị đối thủ bắt bài, hãy linh hoạt thay đổi chiến thuật để gây bất ngờ.
Ngoài ra, bạn cũng nên tham khảo thêm các kinh nghiệm từ những người chơi giỏi để nâng cao kỹ năng của mình.
Các câu hỏi thường gặp về cách chơi bài tiến lên
Khi nào được đánh tứ quý?
Miền Nam: Tứ quý có thể được đánh bất cứ lúc nào, không cần điều kiện đặc biệt.
Miền Bắc: Tứ quý chỉ được đánh khi người chơi đã ra bài 3♠ (3 Bích) hoặc đã có người đánh ra tứ quý trước đó.
Đánh đôi thông có chặt được không?
Cả hai miền: Đôi thông có thể chặt được tất cả các bộ bài khác (đôi, sám cô, sảnh) có giá trị thấp hơn. Tuy nhiên, đôi thông không thể chặt được heo (2) hoặc tứ quý.
Trường hợp nào bị tính là thối?
Cả hai miền: Người chơi bị tính là thối nếu hết ván mà vẫn còn trên tay các lá bài đặc biệt (3 Bích, 2, Tứ quý…).
Lưu ý: Mức phạt cho “thối” có thể khác nhau tùy theo quy định của từng nhóm chơi.
Có thể “chặt chồng” trong Tiến Lên không?
Miền Nam: Không có luật “chặt chồng” trong Tiến Lên miền Nam.
Miền Bắc: Người chơi có thể “chặt chồng” nếu bị “chặt” liên tiếp nhiều lần mà không đánh được bài.
Làm thế nào để phân biệt chặt heo và “chặn”?
Chặt heo: Là hành động sử dụng heo (2) để hạ gục bất kỳ lá bài nào khác (trừ tứ quý).
Chặn: Là hành động sử dụng lá bài hoặc bộ bài có giá trị cao hơn để hạ gục bài/bộ của đối thủ.
Khi nào thì tứ quý chặt được tứ quý?
Miền Nam: Tứ quý không chặt được tứ quý.
Miền Bắc: Tứ quý có thể chặt được tứ quý nhỏ hơn hoặc các bộ bài khác.
Người chơi có quyền “bỏ lượt” trong Tiến Lên không?
Cả hai miền: Người chơi có quyền bỏ lượt nếu không có bài hợp lệ để đánh. Tuy nhiên, việc bỏ lượt liên tục có thể khiến bạn bị nghi ngờ gian lận.
Ai là người chiến thắng trong ván bài?
Cả hai miền: Người chơi đánh hết bài đầu tiên sẽ là người chiến thắng (về nhất). Các người chơi còn lại sẽ xếp hạng theo thứ tự đánh hết bài của mình (về nhì, ba, bét).
Làm thế nào để tính điểm trong Tiến Lên?
- Miền Nam: Mỗi người thua cuộc phải trả cho người về nhất một số tiền cược quy định trước. Mức cược có thể tính theo điểm lá bài còn lại, hoặc theo hình thức thối.
- Miền Bắc: Cách tính tiền chung trong Tiến Lên miền Bắc thường thỏa thuận từ trước, có thể tính theo điểm lá bài hoặc hình thức thối.
Có những biến thể nào khác của bài Tiến Lên?
Ngoài các phiên bản Tiến Lên miền Nam và miền Bắc phổ biến, còn có nhiều biến thể khác như Tiến Lên 13 lá, Tiến Lên Phỏm,… mỗi loại có luật chơi và cách tính điểm riêng.
Nơi chơi bài tiến lên trực tuyến
Sau khi đã có những kinh nghiệm để chơi bài tiến lên thì chọn một nhà cái uy tín để bắt đầu tận hưởng niềm đam mê bất tận của mình là điều rất quan trọng
Nếu bạn đang muốn tìm một nhà cái có thể chơi với rất nhiều những phần quà hấp dẫn, những ưu đãi dành riêng cho người chơi mới và thậm cho còn được tặng tiền ban đầu. Chúng tôi muốn nhắc đến nhà cái FI88 nơi niềm tin của người hâm mộ chơi bài trực tuyến và uy tín của nhà cái đã được khẳng định qua thời gian.
Với giao diện đẹp mắt, thân thiện và đơn giải với người dùng, FI88 hứa hẹn sẽ là một điểm đến hấp dẫn thú vị hàng đầu giúp bạn phô diễn tài năng chơi bài tiến lên trực tuyến của mình và rất nhiều những trò chơi khác.
Kết luận về cách chơi bài tiến lên
Trong bài viết này, chúng ta đã cùng nhau tìm hiểu tất tần tật về bài Tiến Lên từ A đến Z:
- Nguồn gốc và các bộ bài sử dụng
- Luật chơi cơ bản chung cho cả miền Nam và miền Bắc.
- Sự khác biệt thú vị giữa Tiến Lên hai miền.
- Mẹo hay và chiến thuật “bách chiến bách thắng”
- Giải đáp những câu hỏi thường gặp trên bàn Tiến Lên
- Nhà cái FI88 lựa chọn khôn ngoan cho người chơi
Tiến Lên không chỉ là một trò chơi, mà còn là một nét văn hóa gắn bó với đời sống người Việt. Bạn ấn tượng với chiến thuật nào nhất trong bài viết? Bạn có mẹo hay nào khác muốn chia sẻ? Hãy để lại bình luận của bạn để cùng nhau lan tỏa niềm vui chơi Tiến Lên nhé!
Chúc các bạn luôn tỉnh táo, may mắn, và giành được nhiều chiến thắng oanh liệt trên bàn Tiến Lên!
